CRI یا شناسه نمود رنگ

 یا شناسه نمود رنگ چیست ؟ CRI

 

امروزه در صنعت روشنایی تنها معیار برای تشخیص کیفیت نور، شناسه نمود رنگ یا همان CRI می‌باشد. از سال ۱۹۶۵ میلادی CRI به عنوان استاندارد کیفیت نور در نظر گرفته شد. هر محصول مولد نور اعم از لامپ ، چراغ و غیره دارای یک آزمون CRI می‌باشد و نتیجه آن بازه ایست بین ۱ تا ۱۰۰ که عدد ۱۰۰ نزدیک ترین کیفیت به نور خورشید می‌باشد.

 

CRI : شاخص رندر رنگ ارزیابی می‌کند که چگونه یک منبع نور می‌تواند رنگ‌های واقعی اشیاء را در مقایسه با نور طبیعی بازتولید کند. ال ای دی هایی که امتیاز CRI بالاتری دارند، رنگ های اصیل و زنده تری ایجاد می کنند. ادراک بصری را بهبود می بخشد و نمایش بصری دقیق تری ارائه می دهد.

 

شناسهٔ نمود رنگ (به انگلیسی: Color Rendering Index، CRI ) شناسه‌ای برای اندازه‌گیری اندازهٔ لازم نور به شکلی است که چشم انسان بتواند در آن اندازه، رنگ نور را تشخیص دهد. چشم انسان طوری ساخته شده که بتواند با به‌کارگیریِ نور خورشید رنگ‌های متفاوت چیزها را تشخیص دهد. در نتیجه بهترین اندازهٔ نمود رنگ برای چشم انسان، نور خورشید است. نور خورشید دارای طیفِ نوریِ کاملی است و در نتیجه امکان دیدن همه رنگ‌ها در نور خورشید شدنی است.

 

 

 

 

اهمیت بالا بودن CRI یا شناسهٔ نمود رنگ

 

از چراغ‌های ال‌ای‌دی با کیفیت که شناسه نمود رنگ بالایی داشته باشند در فروشگاه ، بوتیک، خواربارفروشی ، موزه ، گالری و نمایشگاه به کار گرفته می‌شود که انسان‌ها بتواند کالاهای فراهم‌ شده در این جاها را به درستی ببینند. این چراغ‌ها به کالاهای موجود جلوه و رنگ و لعاب بسیار زیبایی می‌بخشند. شناسهٔ نمودِ رنگ بالا سبب می‌شود تا کالاهای فروشگاه با رنگ واقعی حقیقی خودشان مشاهده شوند.

CRI می تواند ارزش کالا، عملکرد تجاری یک مکان تجاری و سطح کیفی تولید صنعتی را تعیین کند . مفهوم رنگ واقعی کالا با توجه به تفاوت میان رنگی که به علت کیفیت پایین چراغ دیده می‌شود و رنگی که با نور خورشید (شناسهٔ نمود رنگ ۱۰۰) دیده می‌شود، پدید آمده‌است. همچنین چراغ‌های ال‌ای‌دی با شناسهٔ نمود رنگ بالا در صنایع نساجی و بیمارستان‌ها نیز کاربردهای فراوانی دارند. اهمیت حیاتی تشخیص تفاوت میان رنگ‌ها در این فضاها موجب شده‌است تا بیمارستان‌ها و کارخانجات نساجی به مشتری اول چراغ‌های ال‌ای‌دی با کیفیت تبدیل شوند. چراغ‌های ال‌ای‌دی در کنار کیفیت بی‌نظیر خود، مصرف انرژی این مراکز را نیز به طور قابل توجه ای کاهش می‌دهند.

 

 

 

شایان ذکر است که CRI ، مستقل از دمای رنگ همبسته CCT است ، اصطلاحی که اغلب در رابطه با CRI هنگام توصیف خواص نور استفاده می شود . CCT رنگ واقعی نور تولید شده را بر حسب کلوین اندازه گیری می کند و ربطی به دقت روشنایی نور ندارد. مقداری که اغلب به عنوان “CRI” در محصولات روشنایی تجاری در دسترس ذکر می شود، به طور مناسب مقدار CIE Ra نامیده می شود.

“CRI” یک اصطلاح عمومی است و CIE Ra شاخص بین المللی ارائه رنگ استاندارد است. از نظر عددی، بالاترین مقدار ممکن CIE Ra 100 است و فقط به منبعی داده می‌شود که طیف آن با طیف نور روز یکسان باشد.LED های سفید رنگ معمولی دارای (CRI : 80، 90)  یا بیشتر هستند.

 

 

مزیت چراغ های با CRI بالاتر

 

آشکارترین مزیت چراغ‌هایی با درجه‌بندی CRI بالاتر ، بهبود ایمنی به دلیل افزایش دید است. چراغ‌هایی با درجه‌بندی CRI پایین‌تر، مانند لامپ‌های سدیم و چراغ‌های فلورسنت ، رنگ‌های واقعی را به‌طور دقیق نشان نمی‌دهند و تمایز بین رنگ‌ها را دشوار می‌کنند. این می‌تواند بر توانایی خواندن یا توجه به برچسب‌های هشدار، منطقه‌بندی ایمنی، یا سایراطلاعات مهم مرتبط با ایمنی مانند رنگ‌های روشن برای جلب توجه به خطرات و خطرات تأثیر بگذارد. بهبود دید به دلیل منبع نور CRI بالاتر مانند LED این خطرات و تعداد تصادفات، اشتباهات و مسائل مرتبط را کاهش می دهد.

بهره وری یکی دیگر از مزایای نورپردازی CRI بالاتر است که اغلب نادیده گرفته می شود. یک محل کار که با نور CRI بالا روشن می شود، محیط بسیار دلپذیرتری را برای کارگران و کارمندان ایجاد می کند. رتبه‌بندی بالاتر CRI  استرس، سردرد، تنش، افسردگی و فشار چشم را کاهش می‌دهد و خلق و خوی کلی را بهبود می‌بخشد که به این ترتیب بهره‌وری را افزایش می‌دهد. این بهبود به ویژه در طول زمان به دلیل تأثیر مستقیم آن بر درآمد و سودآوری یک شرکت قابل توجه است.

در دنیای خرده‌فروشی، نورپردازی با CRI بالا مزیت دیگری در بهبود عملکرد فروش دارد. همانطور که قبلا ذکر شد، مشتریانی که در فروشگاه‌های خرده‌فروشی خرید می‌کنند، به همان دلایلی که کارمندان و کارگران دارند، نور CRI بالا را ترجیح می‌دهند. چنین ترجیحی برای این امر وجود دارد که مکان‌های خرده‌فروشی که به روشنایی CRI بالا روی آورده‌اند، پس از آن شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی در تعداد فروش بوده‌اند. این به دلیل تجربه خرید لذت بخش تر و روشنایی بهتر محصولات است که جذابیت آنها را افزایش می دهد.

 

 

 

کاربردهای CRI

 

روشنایی مسکونی :

اهمیت نورپردازی به‌قدری است که یک اشتباه در نورپردازی می‌تواند فضای خانه را به‌کلی تاریک و دلمرده کند . نورپردازی CRI بالا می‌تواند با تقویت رنگ‌های طبیعی ، خانه را متحول کند. بنابراین به ایجاد فضایی گرم و لپذیرکمک می‌کند، که برای آرامش و آسایش در خانه ضروری است.

با CRI بالا، رنگ‌های دکوراسیون داخلی، مبلمان، و حتی مواد غذایی زنده‌تر و واقعی‌تر به نظر می‌رسند و محیطی زیباتر را ایجاد می‌کنند. علاوه بر این، ارائه رنگ دقیق به فعالیت‌های روزانه مانند آشپزی، مطالعه یا آرایش کمک می‌کند، جایی که تمایز رنگ مهم است.

لامپ‌های LED دارای CRI بالا و برچسب انرژی ، ممکن است گران‌تر باشند ولی هم نور بهتری و هم عمر بیشتری دارند. با توجه به فاکتورهای زیست محیطی و خطرات لامپ‌های گازی توصیه می‌کنیم حتماً از لامپ‌های LED استفاده کنید.

 

 

 

 

روشنایی تجاری :

فضاهای تجاری مانند فروشگاه‌های خرده ‌فروشی ، نمایشگاه‌ها و رستوران‌ها به شدت از نور با CRI بالا بهره می‌برند . ارائه رنگ دقیق برای نمایش محصولات در رنگ واقعی آنها ، افزایش جذابیت و تشویق خرید مشتری بسیار مهم است. رنگ نوری که رنگ واقعی اشیاء را بهتر نمایش می‌دهد، بستگی به نوع اشیاء و رنگ آن‌ها دارد. به طور کلی، نوری با حداقل CRI 80 درصد، برای نمایش دقیق رنگ اشیاء توصیه می‌شود.

در مورد رنگ خاصی که رنگ واقعی اشیاء را بهتر نشان می دهد، می توان گفت که نور سفید معمولاً برای نمایش دقیق رنگ اشیاء توصیه می‌شود. همچنین، در برخی موارد، رنگ زرد (با دمای رنگی حدود 2700 کلوین) نیز برای نمایش دقیق رنگ اشیاء، به خصوص درفروشگاه‌های کفش و پوشاک، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در هر صورت، استفاده از نوری با CRI بالا و مناسب برای نمایش دقیق رنگ‌ها می‌تواند باعث  افزایش جذابیت و کیفیت فضا شود و درنهایت به بهبود تجربه خرید مشتریان کمک می‌کند.

 

روشنایی صنعتی :

در محیط های صنعتی ، ارائه رنگ دقیق یک جنبه حیاتی برای تضمین کنترل کیفیت و ایمنی است. صنایعی مانند خودروسازی ، الکترونیک ، منسوجات و چاپ ، نیاز به تمایز رنگ دقیق برای کارهای مختلف دارند. نور CRI بالا به تطابق دقیق رنگ و تشخیص عیوب کمک می کند و تضمین می کند که محصولات با استانداردهای کیفی مورد نیاز مطابقت دارند. علاوه بر این، وضوح بصری بهتر می تواند کارایی و بهره وری کارگران را افزایش داده و احتمال خطا را کاهش دهد.

محیط با روشنایی مناسب همچنین به ایمنی بهتر کمک می کند و اطمینان می دهد که علائم، برچسب ها و خطرات احتمالی به وضوح قابل مشاهده هستند.

بنابراین، نور با CRI بالا یک جزء ضروری در ایجاد یک محیط کاری مساعد و ایمن در محیط‌های صنعتی است.

 

نورپردازی در موزه ها و گالری های هنری :

اهمیت نورپردازی CRI بالا در عکاسی و گالری‌های هنری که نمایش دقیق رنگ ضروری است بسیار مهم است. عکاسان و فیلمبرداران به نورهای CRI بالا تکیه می کنند تا ماهیت و رنگ واقعی سوژه های خود را به تصویر بکشند و اطمینان حاصل کنند که خروجی تا حد ممکن به ظاهر طبیعی نزدیک است.

در گالری‌های هنری، رندر رنگی دقیق امکان نمایش معتبر آثار هنری را فراهم می‌کند، هدف اصلی هنرمند و یکپارچگی قطعات را حفظ می‌کند. نور با  CRI بالا لذت تماشا کردن را افزایش می دهد و مخاطبان را قادر می سازد تا تفاوت های ظریف رنگ و بافت را در هر اثر هنری درک کنند. سرمایه گذاری در نورپردازی با CRI بالا برای اطمینان از اینکه هنرهای تجسمی در بهترین نور ممکن ارائه می شوند ، امری مهم و اساسی است.

 

 

 

عوامل موثر بر CRI

 

منبع نور :

فناوری‌ های مختلف نورپردازی ، مانند LED ، فلورسنت ، رشته‌ای یا هالوژن ، دارای توزیع‌های طیفی متفاوتی هستند که بر نحوه نمایش رنگ‌ها تأثیر می‌گذارند. به عنوان مثالLED ها به طور قابل توجهی پیشرفت کرده اند و اکنون مقادیر CRI بالایی را برای کاربردهای حساس رنگ ارائه می دهند. انتخاب منبع نور با مقدار CRI که با نیازهای خاص فضا همسو باشد برای اطمینان از نمایش دقیق رنگ بسیار مهم است.

مواد شیء :

رنگ ، بافت و خواص بازتابی مواد به طور قابل توجهی بر نحوه درک رنگ ها در شرایط مختلف نور تأثیر می گذارد. مواد می توانند نور را به طور متفاوتی جذب، بازتاب یا عبور دهند و بر نتیجه رندر رنگ تأثیر بگذارند. درک تعامل بین مواد و نور برای دستیابی به نتایج دلخواه در ارائه رنگ ضروری است ، به ویژه در صنایع مهم رنگ مانند مد ، طراحی داخلی و هنر.

فاصله و زاویه :

فاصله و زاویه نور به یک جسم می تواند درک رنگ را تغییر دهد. با افزایش فاصله، شدت نور کاهش می یابد که می تواند بر رندر رنگ تأثیر بگذارد . به طور مثال ، زاویه نور می تواند سایه ها یا بافت های برجسته ایجاد کند و بر درک رنگ تأثیر بگذارد. برای دستیابی به رندر رنگی بهینه، توجه به محل قرارگیری و جهت گیری وسایل روشنایی ضروری است.

CRI چگونه اندازه گیری می شود؟

CRI با استفاده از روش استاندارد صنعت توسعه یافته توسط CIE اندازه گیری می شود. این شامل مقایسه رندر رنگ یک منبع آزمایش با منبع مرجع شناخته شده به عنوان رادیاتور بدنه سیاه با نمره CRI کامل 100 است. برای این آزمایش، پانزده نمونه مرجع اولیه برای محاسبه رتبه کلی CRI وجود دارد. نمونه انتخاب شده برای منبع مرجع به دمای رنگ نور مورد آزمایش بستگی دارد. نمودار ColorChecker که توسط CIE (1999) ایجاد شد، این منابع مرجع را دسته بندی می کند و آنها را به صورت عددی با شروع TCS01 و پایان دادن به TCS15 سازماندهی می کند. هر چه منبع مورد آزمایش با منبع مرجع کامل مطابقت داشته باشد، در CRI رتبه بالاتری خواهد داشت.

مقدار R برای یک رنگ خاص نشان دهنده توانایی یک منبع نور در ارائه صادقانه آن رنگ خاص است. بنابراین، برای مشخص کردن قابلیت کلی ارائه رنگ یک منبع نور در رنگ‌های مختلف، فرمول CRI میانگین مقادیر R یعنی Ra را می‌گیرد.

برای مشاهده محصولات کلیک کنید